BMT-nin nüfuzlu Ümumdünya şəhərlər Forumu Azərbaycanda keçiriləcək – FOTO
Bizim WhatsApp kanalımıza buradan abunə ola bilərsiniz
44 günlük 2020-ci il Vətən müharibəsindəki qələbə xalqımız üçün təkcə
Qarabağın və Şərqi Zəngəzurun azad edilməsi ilə bağlı sevinc və qürur hissi
deyil, həm də Ermənistan tərəfindən həyata keçirilən şəhər və kəndlərimizin
fəlakətli dağıntılarının miqyasından şoka düşdü. Azad edilmiş Qarabağa səfər
edən beynəlxalq ekspertlər gördükləri mənzərədən şoka düşərək baş verənləri
“urbisid” termini adlandırıblar ki, bunun da Ermənistanın Azərbaycanlıların
Qarabağda qalmasının bütün izlərini, o cümlədən bütün şəhərlərin məhv
edilməsini silməyə çalışdığı manik sistemliliyi tam əks etdirməsi mümkün deyil.
“Report” xəbər verir ki, hazırda Azərbaycanın postmüharibə inkişafının
strateji istiqaməti “Böyük Qayıdış” proqramıdır və işğaldan azad edilmiş
ərazilərin bərpası üzrə dərindən düşünülmüş iş olmadan həyata keçirilməsi
mümkün deyil – özü də təkcə sıfırdan yox, hətta”-1 “-dən.
Bu çətin şəraitdə Azərbaycan minlərlə kvadrat kilometr ərazinin yenidən
qurulması kimi genişmiqyaslı vəzifə ilə praktiki olaraq təkbaşına qaldığı bir
vaxtda Prezident İlham Əliyev BMT-nin müvafiq qurumu ilə qarşılıqlı əlaqələrin
gücləndirilməsi kursunu müəyyən etdi: Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İnsan
Məskənləri Proqramı (BMT -Habitat). Bakı və UN-Habitat haqqında həqiqətən də
müzakirə ediləcək bir şey var idi: dünyanın heç bir yerində ölkəmizdəki qədər
genişmiqyaslı bərpa işləri aparılmır.
2022-ci ilin iyun ayında BMT-nin Məskunlaşma Proqramının (UN-Habitat) icraçı
direktoru Maimunah Mohd Şərif işğaldan azad edilmiş əraziləri ziyarət edən BMT
Agentliyinin ilk rəhbəri oldu. O, ermənilərin dağıtdığı Azərbaycan şəhər və
kəndlərini yenidən yaratmaq üçün resurs tələb edən və son dərəcə mürəkkəb
vəzifənin miqyası ilə şəxsən yerindəcə tanış ola bilib.
Azərbaycan ilə UN-Habitat arasında əlaqələr intensivləşdikcə, ölkəmizin
rəhbərliyi 2026-cı ildə Ümumdünya Şəhər Forumuna (WUF13) ev sahibliyi etmək
üçün ölkəmizin Bakı şəhərinin namizədliyini irəli sürməsinə qərar verdi.
Arayış: BMT-nin 2001-ci ildə qəbul edilmiş müvafiq qətnaməsinə əsasən, bu Forum
iki ildən bir dünyanın şəhərsalma sahəsində ən nüfuzlu və genişmiqyaslı
iştiraklı şəhərlərindən birində keçirilir. Yəni, söhbət urbanizasiya və şəhər
inkişafının öyrənilməsi üçün ən böyük platformadan gedir.
Beləliklə, belə bir şərəfli tədbirə ev sahibliyi etmək hüququ uğrunda
mübarizədə dünyanın qabaqcıl ölkələrindən ondan çox şəhərin toqquşması
təəccüblü deyil. Prezidentin qarşıya qoyduğu məqsəd – WUF13-ə ev sahibliyi
etmək hüququ uğrunda yarışda qalib gəlmək asan məsələ deyildi. Amma Azərbaycan
dövləti bir daha sübut etdi ki, o, qarşısına qoyduğu məqsədlərə, hətta ən
iddialılarına belə nail ola bilər.
Belə ki, bu gün Keniyada keçirilən BMT-Habitat-ın İcraiyyə Şurasının 3-cü
sessiyasında 13-cü Ümumdünya Şəhər Forumunun (WUF13) 2026-cı ildə Bakıda
keçiriləcəyi açıqlanıb. Üstəlik, diplomatik dairələrdən əldə etdiyimiz məlumata
görə, Fransa başda olmaqla bir sıra Qərb dövlətləri Azərbaycanın namizədliyinə
qarşı güclü əks-kampaniyaya başlayıblar. Bütün beynəlxalq məkanlarda bizi
zəhlətökən ağcaqanad kimi müşayiət edən ənənəvi fransız çirkli hiylələrindən
hara getmək olar? Sonda Paris “Azərbaycandan başqa hər kəsin” qalib gələcəyini
təmin etməyə çalışdı, lakin WUF13 üçün Bakı müraciətinin dərin səviyyədə
hazırlanması və ölkəmizin tərəfdaşlarla apardığı iş fransızların bu israrlı
cəhdlərini “yox” səviyyəsinə endirdi.
Əminliklə demək olar ki, Bakıda keçiriləcək Ümumdünya Şəhər Forumu Cənubi
Qafqazda ən böyük tədbirlərdən birinə çevriləcək. Tədbir çərçivəsində həm
Azərbaycandan, həm də xarici ölkələrdən maraqlı tərəflər – dövlət rəsmiləri,
QHT-lər, bu sahədə çalışan mütəxəssis və ekspertlər, özəl sektorun
nümayəndələri bir araya gələcək, fikir mübadiləsi aparacaq, yeni bilik və
təcrübə mübadiləsi imkanı əldə edəcəklər. Əminik ki, 2026-cı ildə Azərbaycan öz
nailiyyətləri ilə xarici qonaqları heyran edə biləcək – axı o vaxta qədər 140
minə yaxın vətəndaşın Qarabağa və Şərqi Zəngəzura qaytarılması planlaşdırılır.
Qeyd edək ki, ötən il Polşanın Katovitse şəhərində 17 min insanın iştirakı ilə
“Şəhərlərimizi daha yaxşı gələcək üçün dəyişdiririk” mövzusunda Ümumdünya Şəhər
Forumu (WUF11) keçirilib. Forum əvvəllər müxtəlif illərdə Barselona,
Rio-de-Janeyro, Vankuver, Əbu-Dabi, Kuala-Lumpur və bir sıra digər şəhərlərdə
təşkil edilib və bir tədbirə 23 minə qədər iştirakçı cəlb edilib. Növbəti Forum
(WUF12) 4-8 noyabr 2024-cü il tarixlərində Misirin paytaxtı Qahirədə
keçiriləcək.
Xatırladaq ki, Dünya Şəhər Forumu aşağıdakı məqsədlərə xidmət edir:
– maraqlı tərəflər və qruplar, o cümlədən geniş ictimaiyyət arasında davamlı
urbanizasiya haqqında məlumatlılığın artırılması;
– bütün maraqlı tərəflərin iştirakı ilə açıq müzakirələr keçirmək, öyrənilmiş
bilikləri, ən yaxşı təcrübələri və ən yaxşı strategiyaları bölüşməklə davamlı
şəhər inkişafı haqqında kollektiv bilikləri təkmilləşdirmək;
– davamlı urbanizasiyanın təşviqi və həyata keçirilməsi məqsədilə müxtəlif
maraqlı tərəflər və əhali qrupları arasında koordinasiya və əməkdaşlığı
gücləndirmək;
– Çoxtərəfli təşkilatların və maraqlı tərəflərin Yeni Şəhər Gündəliyinin
həyata keçirilməsinə dair hesabata daxil edilməsi üçün platforma.
Bu mühüm tədbirin 2026-cı ildə Bakıda keçirilməsi şəhərsalma sahəsində dərin
islahatlar, ölkədə uğurla həyata keçirilən irimiqyaslı layihələr, eləcə də
Azərbaycanın bu sahədə qlobal gündəliyə verdiyi töhfələr sayəsində əldə edilmiş
beynəlxalq nüfuzun ən yüksək səviyyəsinin daha bir parlaq nümunəsidir.
