“Caliber”: Nursultan Nazarbayev və onun müstəqil Qazaxıstan qurmaq siyasəti –
FOTO
Nursultan Nazarbayev müstəqil Qazaxıstanı qurmağa başlayanda ölkədə rusların
və qazaxların nisbəti təxminən yarıbayarı idi: 1989-cu il siyahıyaalınmasına
əsasən 6,5 milyon qazax və 6,2 milyon rus.
Sovet dövründə hər zaman belə olmayıb – 1970-ci ildə respublikada 5,4 milyon
rus və 4,1 milyon qazax yaşayırdı (həmin dövrdə əhalinin ümumi sayı daha az
idi).
Bu barədə “Caliber” “Telegram” kanalı yazıb.
Paylaşımda qeyd olunub ki, 2021-ci ilin əvvəlinə olan qiymətləndirməyə görə,
Qazaxıstanda 13 milyon qazax və 3,5 milyon rus yaşayır. Son 30 ildə ölkədə
həqiqətən müstəqil Qazaxıstanın qurulması baxımından düşünülmüş, demoqrafik,
mədəni və dil siyasəti həyata keçirilib. Son illər ölkədə türk özünüdərki fəal
şəkildə oyanmağa, özünüidentifikasiya güclənməyə başlayıb. Bu keçmiş
metropoliya ilə etibarlı münasibətləri qoruyub saxlamaqla, tam suverenliyə
gedən mərhələli, ehtiyatlı çıxış yolunun memarı məhz Nursultan Nazarbayev idi.
Görünür, o, təcrübəli siyasətçi kimi ikili hakimiyyətin risklərini hesablamağa
və nəzərə almağa çalışaraq güc blokunun idarəsini özündə saxlasa da, bu yolu
özü tamamlaya bilməyib. Ancaq bu kömək etmədi. Vaxt, sağlamlıq, güc, sadiq
insanlar çatışmadı. Ölkələrin sözün əsl mənasında “ya-ya da” prinsipi ilə seçim
etmək məcburiyyətində qoyulduğu indiki geosiyasi vəziyyət də manevrlər üçün
əlverişli olmadı. Ancaq son 30 ildə o, milli oyanış çarxını işə salmaq və
Qazaxıstanın ərazi bütövlüyünü saxlamaqla öz tarixi missiyasını yerinə yetirdi.